Imran in Verzwijgen of vertellen
Er bestaat een aantal interventies en methoden die de werking van IPS voor cliënten versterken en in combinatie ermee cliënten kunnen ondersteunen. Ze worden aangeboden vanuit het behandel- of begeleidingsteam.
Met cognitieve vaardigheidstraining, ook wel cognitieve remediatie genoemd, kunnen specifieke cognitieve hersenfuncties worden geoefend. Een voorbeeld is het programma CIRCuiTS, een computerprogramma met oefeningen.
Vaardigheden die getraind worden zijn het geheugen, aandacht en het schakelen tussen verschillende onderwerpen. Het zijn vaardigheden die in het gewone leven nodig zijn. Om de training te laten slagen is het van belang thuis de vaardigheden te blijven oefenen. De training wordt gegeven door een therapeut.
De toevoeging van cognitieve remediatie aan IPS is wetenschappelijk onderzocht en effectief gebleken. Over de effectiviteit en de implementatie van CR en IPS zijn verschillende artikelen verschenen van Daniëlle van Duin et al.:
Psychological Medicine , Volume 49, Issue 9, July 2019, pp. 1414-1425. DOI: https://doi.org/10.1017/S003329171800418X
Psychiatric Services, Volume 72, Issue 10, October 2021, pp. 1168-1177. DOI: https://doi.org/10.1176/appi.ps.201900342
Schizophrenia Research Volume 236, October 2021, pp. 115-122. DOI: https://doi.org/10.1016/j.schres.2021.07.025
Vertel je op je werk of bij een sollicitatie over je psychische problemen of niet? En áls je open bent, wat vertel je dan, op welk moment en aan wie? De beslishulp CORAL helpt bij deze persoonlijke afwegingen.
Openheid over psychische problemen is een belangrijk onderwerp voor veel mensen die daarmee te maken hebben (gehad) en op zoek zijn naar werk of aan het werk zijn. Mensen hebben verschillende redenen om wel of niet, in meerdere of mindere mate, hun psychische problemen te bespreken in de werkomgeving. Onder meer verwachte of ervaren stigma en discriminatie kunnen een rol spelen.
Kenniscentrum Phrenos heeft in het verleden de Engelse beslishulp CORAL (Conceal Or ReveAL) vertaald en samen met Samen Sterk zonder Stigma en de Academische Werkplaats Arbeid en Gezondheid, Tranzo bewerkt voor de Nederlandse praktijk. CORAL 2.0 is inmiddels een standaard onderdeel in de opleiding voor de IPS-trajectbegeleiders.
De tool kan gebruikt worden via:
https://samensterkzonderstigma.nl/tool/coral-2-0-vertel-ik-het-wel-niet-op-het-werk/
Bewezen effectief
King’s College London ontwikkelde de keuzehulp: CORAL (Conceal Or ReveAL). In Engeland is de tool onderzocht, en daaruit bleek dat mensen die CORAL gebruikten significant minder last hadden van besluitvormingsconflicten. Bovendien hadden zij vaker een fulltime betaalde baan gevonden en behouden dan de mensen in de controlegroep (Henderson et al., 2013).
In september 2022 promoveerde Kim Janssens op het onderzoek ‘Decisions on disclosure of mental illness in the workplace’. Ook uit dit onderzoek blijkt dat vooraf bewust nadenken over wat de mogelijke gevolgen zijn van het bespreekbaar maken van je mentale problemen bij het zoeken naar een baan en op welke manier je dit onderwerp het best kunnen opwerpen loont! Het maakt dat je sneller een baan vindt en behoudt dan wanneer je dit niet doet. Met dit promotieonderzoek is de effectiviteit van CORAL 2.0 nu ook voor de Nederlandse re-integratiepraktijk aangetoond.
Laagdrempelige cursus Met Open Blik
In het promotieonderzoek van Kim Janssens is de CORAL beslishulp gecombineerd met een stigma-bewustwordingstraining voor re-integratieprofessionals, waarin stigma, bewustwording van eigen vooroordelen en gespreksvoering over mentale klachten centraal stonden. Phrenos heeft op basis hiervan de laagdrempelige cursus Met Open Blik ontwikkeld.
Handleiding voor re-integratieprofessionals
In maart 2017 is de generieke module Destigmatisering gepubliceerd. Deze module kwam tot stand door wetenschappelijke en ervaringskennis te bundelen en doet een aantal concrete aanbevelingen voor de toepassing van effectieve interventies.
Bij de generieke module Destigmatisering werd onderstaande infographic gemaakt. U kunt onderstaande infographic vrijelijk verspreiden.
WRAP (Wellness Recovery Action Plan) is een zelfhulpmethode die mensen ondersteunt bij hun herstelproces, ongeacht hun diagnose. Een WRAP biedt de gebruiker een ‘gereedschapskoffer’ om zich beter te voelen. WRAP is in de VS onderzocht met positieve resultaten op belangrijke aspecten van herstel. In Nederland is onderzoek gedaan naar de combinatie van WRAP en IPS. Daaruit bleek dat WRAP cliënten heel goed kon helpen inzicht te krijgen in hun behoeften en doelstellingen ten aanzien van werk.
Een WRAP-training bestaat uit acht bijeenkomsten van 2,5 uur. Daarin maken de deelnemers samen met twee ervaringsdeskundigen – die zijn opgeleid tot WRAP-facilitator – een begin met hun eigen WRAP. Zij maken actieplannen en vullen die aan met passend ‘gereedschap’ zoals dagelijks onderhoud, triggers, vroege waarschuwingstekens, signalen van ontsporing, wat te doen bij crisis en daarna. Alle actieplannen geven antwoord op de hoofdvraag: wat heb ik wanneer nodig om me goed of weer beter te voelen? De uitwisseling van ideeën en het vinden van (h)erkenning en wederzijds begrip in groepsverband dragen bij aan het hervinden van eigen mogelijkheden.
WRAP-trainingen worden aangeboden vanuit ggz-instellingen, cliëntinitiatieven en herstelacademies.
Soms is het nodig om op het werk aanpassingen te doen zodat iemand met een psychische kwetsbaarheid beter kan werken. Het is voor werkgever en werknemer gemakkelijker om aanpassingen door te voeren als er openlijk gesproken kan worden over iemands kwetsbaarheid. Het is wel zaak dat dit gebeurt zonder dat dit leidt tot stigmatisering. Samen Sterk zonder Stigma beschikt over werkambassadeurs die een bedrijf steunen om psychische aandoeningen bespreekbaar te maken en helpen hiervoor een werkplan te maken.
Succesfactoren